Bakır Lama
Bakır lama, bakır ve alüminyumdan sağlanmakta olup esasen bakırın üstünlüğü mevcuttur. Temelde bakır lamalar yüksek bir saflıkta olup yoğunlukla kare kesit ya da dikdörtgen biçimine sahip bakır çubuklar olarak bilinmektedir. Yüksek akım, düşük voltaj dağıtımında ve kontrol ekipmanlarında, orta ve düşük voltaj anahtarlarında, telefon santrallerinde, topraklamalarda, trafolarda, elektrik panolarında, elektriklenmelerde, yüksek voltajın kullanıldığı sanayi ve ticari binalarında da kullanılmaktadır.
Bakır lamaların üretiminde bakırın üstünlüğü azımsanamaz, iletkenlik söz konusu olduğunda bakırın üstünlüğü ön plana çıkmaktadır. Uygulamalarda ufak boy bakır lamaların ihtiyacı iyi bir şekilde karşılayacağı da bir gerçektir. Korozyona karşı bakır lamanın direnci alüminyumdan oldukça yüksektir. Bakır özelliklerinden dolayı sıklıkla kullanılan madenler arasında yer almaktadır. Temelde bakırdan üretilen bakır lamalar pek çok sektörde tercih edilmektedir. Diğer bütün madenlerde olduğu gibi bakırın da kendine has özellikleri mevcuttur. Bu özellikler:
- Atmosferik ortamlara oldukça dayanıklı metaldir.
- Periyodik cetvelde kullanılan sembolü CU’dur.
- Elektriği en iyi ileten ikinci madde olmasından dolayı endüstri sanayisinde oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır.
- Mukavemeti oldukça düşük olup atmosferik ortamlara oldukça dayanıklı bir maddedir.
- Bakırın en iyi bilinen özelliği ise yüksek ısı ve elektrik iletkenliği özelliğine sahip olmasıdır.
- Dökümü ve kaynak özelliği iyi olmamasından dolayı en iyi soğuk bir şekilde şekil verilmesi sağlanmaktadır.
şeklinde sıralanabilir. Bakır lama, bakırın tüm bu özelliklerinin içinde en çok tercih edilen iletkenliği sayesinde vazgeçilmezdir.
Bakır Lama İşlemi
Bakır lamaların işlemi; Sıvı bakırın biyet kalıplara dökülmesiyle ekstrüzyon presse gönderilmektedir. İlerleyen aşamalarda elde edilen bakır baralar soğuk çektirmeler ile çekilir ve prosedür tamamlanmış olur. Bakır lamaların üretiminde TS EN 1652, TS 435, DIN EN 12167, DIN EN 13601 standartlarına uygun olacak şekilde üretimleri sağlanmaktadır. Bir bakır lama ürününün en ideal bakır içerme yüzdesi minimum %99,93 olmalıdır.
Bakır Lamanın Kullanım Alanları
Yüksek dayanıklılık ve iletkenlik özelliğine sahip olan bakır elektrik-elektronik endüstrisinde özellikle iletim hatlarında ve diğer uygulamalarda yoğun olarak tercih edilip kullanılmaktadır. Genellikle standart boy üretilip iletkenlik gerektiren dağıtım hatları ve elektrik enerjisinin nakil hatlarında yoğun olarak tercih edilmektedir.
- Dağıtım Hatları: Elektrik hatlarının dağıtılmasında elektriğin farklı bölgelere taşınmasında kullanılmaktadır. Lamalar bu dağıtım hatlarında da etkin olarak kullanılmaktadır.
- Elektrik Panoları: Elektrik akımının değişik devre elemanlarına dağıtılmasını sağlamak için enerji şeritleri olarak kullanılmaktadır.
- Topraklama Sistemleri: Topraklama sistemleri için koruma ve güvenlik amaçlı olarak tercih edilmektedir.
- Elektrik Enerjisi Nakil Hatları: Elektrik enerjisinin nakil hatlarının büyük boyutlarda elektrik enerjisinin bir yerden başka yerlere taşınması için yüksek iletkenlik-dayanıklılığa sahip olması gerekmektedir. Bu şekilde gerçekleşen nakil hatlarında kullanılan enerjinin etkin ve kaybolmadan taşınmasına olanak sağlamaktadır.
- Endüstriyel Uygulamalar: Endüstriyel tesislerdeki güç dağıtımının sağlanması için bakır lamalar kullanılmaktadır.
Bakır lama boyutlarının kullanılacak uygulama ve akım taşıma kapasitesine bağlı olarak değişkenlik gösterilebilmektedir. Genellikle standart boyutlarda üretilmekte olan bu ürünler enerjinin iletiminde etkin ve güvenilir bir biçimde kullanılabilmektedir.